Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια έντονη προσπάθεια από το Υπουργείο να δρομολογηθεί η τακτοποίηση των αυθαιρέτων και να επωφεληθεί από τις απολαβές που προκύπτουν από την εν λόγω διαδικασία. Αυθαίρετη θεωρείται μια κατασκευή ή μια χρήση για την οποία είτε δεν υπάρχει καθόλου οικοδομική άδεια είτε, αν υπάρχει οικονομική άδεια, τότε δεν εφαρμόστηκε ακριβώς όπως προβλέπεται στα εγκεκριμένα σχέδια της Πολεοδομίας.

Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο (Ν. 4495/2017), οι ιδιώτες οφείλουν να συλλέξουν τα δικαιολογητικά που χρειάζονται και οι μηχανικοί να τα καταθέσουν ηλεκτρονικά (εάν δεν δοθεί νέα παράταση) έως τις 9 Νοεμβρίου. Διαφορετικά θα υπάρξουν κυρώσεις όπως πρόστιμα προσαυξημένα κατά 10% ή ακόμα και κατεδαφίσεις. Να υπενθυμίσουμε πως τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την αίτηση τακτοποίησης αυθαιρέτων είναι τα εξής:

1. Εξουσιοδότηση του ιδιοκτήτη προς τον Μηχανικό (με βεβαίωση για το γνήσιο της υπογραφής).
2. Υπεύθυνες Δηλώσεις Ν.1599/1986 για τα στοιχεία του ακινήτου και της αυθαιρεσίας αυτού (με βεβαίωση για το γνήσιο της υπογραφής).
3. Φωτοαντίγραφο Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας του Ιδιοκτήτη.
4. Φωτοαντίγραφο τελευταίου Ε9.
5. Φωτοαντίγραφο συμβολαίου ιδιοκτησίας του ακινήτου.
6. Φωτοαντίγραφα των σχεδίων από τον φάκελο της οικοδομικής άδειας του ακινήτου και του στελέχους της οικοδομικής άδειας, εφόσον υπάρχουν.
7. Ιδιωτικό Συμφωνητικό με τον Μηχανικό.

Όσον αφορά την αποτίμηση της παράβασης από την μεριά της Πολεοδομίας, ρόλο σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν το μέγεθος και η φύση της παράβασης, η χρονολόγησή της, ο νόμος διευθέτησης αυθαιρέτων στον οποίο υπάγεται η ιδιοκτησία σας και η φορολογική σας κατάσταση. Προβλέπονται εκπτώσεις για τους φορολογούμενους που αποπληρώνουν έγκαιρα το πρόστιμο της τακτοποίησης αυθαιρέτων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί η αποπληρωμή να ρυθμιστεί με δόσεις.

Διαφορετική διαδικασία ακολουθείται για αυθαίρετα που εμπίπτουν σε περιβαλλοντικές παραβάσεις ή παραβάσεις σε αρχαιολογικούς χώρους. Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται η υποβολή μιας δήλωσης υπαγωγής. Με αυτόν τον τρόπο, έπειτα από αίτηση του ενδιαφερόμενου, το αρμόδιο όργανο ή υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με την έκδοση σχετικής διοικητικής πράξης.

Να επισημάνουμε πως υπάρχουν εκπτώσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις για ειδικές κοινωνικές ομάδες όπως χαμηλόμισθους, ανέργους, συνταξιούχους, πολύτεκνους και ΑμεΑ που επηρεάζονται από το φορολογικό εισόδημα και από το αν το αυθαίρετο είναι η κύρια ή εξοχική κατοικία.

Συνοψίζοντας, προτείνεται η εσπευσμένη τακτοποίηση των αυθαιρέτων με την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών προκειμένου να επωφεληθείτε από τις εκπτώσεις για την καταβολή προστίμων και να αποφύγετε πιθανές κυρώσεις. Ιδιαίτερη προσοχή οφείλουν να δώσουν οι ιδιοκτήτες καταστημάτων που έχουν αδήλωτους βοηθητικούς χώρους όπως αποθήκες ή πατάρια, καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του καταστήματος.